Deze hypotheekvorm is bedoeld om de fiscale faciliteiten in box 1 (inkomen) maximaal te benutten. Het heet een levenhypotheek omdat er een levensverzekering aan gekoppeld is. Bij deze hypotheek heb je te maken met een vaste maandelijkse aflossing, die bestaat uit rente en premie. De premie is bestemd voor de levensverzekering. Je betaalt alleen aflossing als je dat zelf wenst.
Bij de hypotheek wordt ook een kapitaalverzekering afgesloten, die aan het einde van de looptijd uitkeert. Met deze uitkering moet je de hypotheek aflossen. Bij overlijden van één van beide partners wordt een bedrag uitgekeerd dat gelijk is aan het bedrag dat je hebt meeverzekerd (het verzekerd kapitaal). Dan moet je dat bedrag gebruiken om de hypotheek af te lossen.
Het grote verschil met een spaarhypotheek is dat er geen koppeling bestaat tussen de hypotheekrente die je betaalt en de spaarrente die je ontvangt. Houdt er dus rekening mee dat het uit te keren bedrag zowel lager als hoger kan zijn dan de hypotheekschuld. Meestal is het bedrag echter wel voldoende.
Voor de verzekering gelden bepaalde fiscale vrijstellingen. Deze vrijstellingen kunnen sinds 2001 maximaal 30 jaar worden benut.
Voor lagere inkomens is deze vorm minder interessant in verband met minder fiscale aftrekmogelijkheden voor deze inkomensgroep.
Als je een voorkeur hebt voor deze hypotheekvorm, kun je het beste extra advies inwinnen, omdat het een mengvorm is van een verzekering en een aflossingsvrije hypotheek. Er zijn verschillende vormen waarin deze combinatie gemaakt kan worden.
Voordelen levenhypotheek
Omdat u in principe gedurende de looptijd van de lening niet aflost, blijft, bij gelijkbijvende rente, uw fiscale aftrekpost ongewijzigd hoog. Dit heeft natuurlijk een positief effect op uw netto hypotheeklasten. Bovendien heeft u een fiscaal voordeel: omdat u niet aflost, kunt u over de hele looptijd van de levenhypotheek uw hypotheekrente volledig aftrekken, terwijl de rente die u ontvangt over de spaarpremie belastingvrij is. Dit laatste echter wel onder strikte voorwaarden.
• in veel gevallen bouwt u een belastingvrij vermogen op;
• extra fiscaal voordeel mogelijk bij polissen afgesloten vóór 1 januari 1992;
Ten opzichte van de hypotheekvormen met tussentijdse aflossingen:
• fiscaal voordeliger; omdat u niet aflost blijft de belastingaftrek in stand gedurende de looptijd;
Ten opzichte van de beleggingshypotheken:
• minder beleggingsrisico: meestal heeft u een gegarandeerd rendement; er is vaak sprake van een verzekerd kapitaal bij leven.
Nadelen levenhypotheek
Tegenover deze lage hypotheeklasten staat als nadeel dat de fiscale voorwaarden de levenhypotheek tot een keurslijf maken. Verder is de hoogte van de uitkering via de gekoppelde gemengde verzekering niet zeker. Vaak is namelijk een deel van de uitkering niet gegarandeerd, maar afhankelijk van een zogenoemde winstuitkering, waarvan de hoogte niet van tevoren vaststaat. Een ander nadeel betreft de afkoopwaarde ofwel uitkering bij voortijdige beëindiging. Het is niet mogelijk om die afkoopwaarde zelf te berekenen. Bovendien valt die bijna altijd tegen.
• het garandeerde rendement is meestal vrij laag; de maatschappij belegt de premie meestal in obligaties e.d.;
• u heeft meestal geen keuzemogelijkheid voor de belegging;
• het te bereiken totale eindkapitaal is veelal onzeker omdat een deel van de uitkering uit winstdeling bestaat;
• de levensverzekering heeft meestal een ondoorzichtige kostenstructuur;
• u heeft meestal geen inzicht in de waarde van de polis tijdens de looptijd;
• meestal een minimaal verplichte overlijdens- verzekering;
• het eindkapitaal is maar tot een bepaald maximum belastingvrij;
Ten opzichte van de Spaarhypotheek:
• minder voordelig; een lager garantiekapitaal en hoger kosten dus een lager netto rendement;
De levenhypotheek is met name geschikt voor mensen met een meer dan modaal inkomen of mensen die inkomensgroei verwachten. Omdat er gedurende de hele looptijd van de levenhypotheek maximaal geprofiteerd wordt van de hypotheekrente-aftrek, kan de levenshypotheek met name interessant zijn voor mensen met een wat hoger inkomen.